PamperMe Việt Nam
Leave this field blank

Hướng dẫn cách tắm cho trẻ sơ sinh tại nhà đơn giản, an toàn

Cẩm nang, Chăm sóc trẻ

Tắm cho trẻ sơ sinh là việc mà bất cứ cha mẹ nào cũng phải trải qua khi có con. Việc tắm cho trẻ sơ sinh đúng cách sẽ giúp bé thư giãn, cảm thấy thoải mái và giúp da của trẻ được sạch sẽ. Đối với người lần đầu tiên có con, thực hiện những việc chăm sóc nhỏ nhất như tắm cho bé cũng trở nên hồi hộp và lo lắng. Sau đây PamperMe sẽ hướng dẫn cách tắm cho trẻ sơ sinh tại nhà an toàn và đúng cách.

1. Nên tắm cho trẻ sơ sinh khi nào là tốt nhất?

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo nên tắm lần đầu cho trẻ sơ sinh vào khoảng 24 giờ sau khi sinh, sớm nhất cũng nên đợi 6 tiếng sau khi sinh. Nguyên nhân của việc không nên tắm quá sớm sau khi trẻ vừa chào đời là vì:

  • Trẻ sơ sinh có thân nhiệt chưa ổn định, nếu được tắm ngay có thể dễ bị nhiễm lạnh. Việc tắm sớm quá cũng có thể khiến một số trẻ sơ sinh dễ bị hạ đường huyết.
  • Đưa trẻ đi tắm ngay sau khi sinh có thể làm gián đoạn quá trình tiếp xúc da kề da, ngăn cản sự gắn kết giữa mẹ và bé. Ngoài ra, trẻ không thể bú sữa mẹ ngay lập tức.
  • Bên ngoài da bé có một chất trắng (lớp vernix caseosa) như sáp phủ, hoạt động như một lớp kem dưỡng ẩm tự nhiên có khả năng chống vi khuẩn và giữ ấm cho bé. Nếu đưa bé sơ sinh đi tắm quá sớm sẽ rửa trôi lớp chất này, làm da trẻ dễ bị khô và tổn thương.
Thời gian tắm cho trẻ

Nên tắm cho trẻ sơ sinh khi nào là tốt nhất?

Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, thời điểm tắm lý tưởng cho trẻ sơ sinh là trong khoảng thời gian có ánh nắng mặt trời, không khí dễ chịu, mát mẻ:

  • Buổi sáng từ 9h30 đến 11h: Lúc này, thân nhiệt bé đã ổn định sau khi ngủ dậy và bé cũng đã bú sữa xong.
  • Buổi chiều tối từ 15h đến 16h sau khi bé đã ngủ trưa dậy, chơi đùa và tỉnh táo.

Trẻ sơ sinh nên được tắm trong khoảng 5 – 10 phút/lần và một tuần tắm cho bé khoảng 3 lần là đủ. Hạn chế tắm quá lâu và tắm nhiều lần để tránh gây khô da. Sau khi tắm, cần lau khô người và mặc ngay quần áo để giữ ấm.

Ba mẹ lưu ý không nên tắm khi bé đang đói, quấy khóc, khó tiêu. Nếu thời tiết lạnh hoặc bé đang bị ốm thì ba mẹ nên lau người bé bằng khăn ẩm, không nên tắm.

2. Chuẩn bị trước khi tắm cho trẻ sơ sinh

Để quá trình tắm cho trẻ sơ sinh diễn ra suôn sẻ và an toàn, nhất là trong buổi tắm đầu tiên, ba mẹ cần chuẩn bị đầy đủ các vật dụng cần thiết trước khi bắt đầu.

Dụng cụ tắm cho bé:

  • Chậu tắm có kích thước phù hợp với bé, có đáy chống trơn trượt và được làm từ chất liệu an toàn.
  • Khăn tắm mềm mại, thấm hút tốt để lau người cho bé sau khi tắm.
  • Khăn xô dùng để lau mặt, lau người.
  • Bông tắm, bọt biển mềm mại, phù hợp với da nhạy cảm của bé.
  • Sữa tắm gội dành cho trẻ sơ sinh
  • Dầu tràm giúp giữ ấm cơ thể cho bé sau khi tắm và phòng ngừa cảm lạnh.
  • Bông gòn và dung dịch nước muối sinh lý dùng để vệ sinh rốn cho bé
  • Tăm bông, bông gòn, miếng gạc bông để vệ sinh tai, mũi, mắt cho bé.
  • Miếng lót chống thấm để tránh nước thấm ra sàn nhà
  • Phòng tắm kín gió, ấm áp và có ánh sáng vừa phải.
  • Nước tắm khoảng 37 – 38°C, nên dùng nhiệt kế để kiểm tra nhiệt độ nước.
Vật dụng cần chuẩn bị cho trẻ trước khi tắm

Những vật dụng cần chuẩn bị trước khi tắm cho trẻ sơ sinh

Quần áo và đồ dùng cho bé sau khi tắm:

  • Khăn quấn bé giữ ấm
  • Quần áo sạch sẽ, mềm mại và phù hợp với thời tiết.
  • Tã mới cho bé sau khi tắm.
  • Mũ, bao tay, bao chân giữ ấm cho bé.

Khi tắm cho trẻ sơ sinh, ba mẹ hãy lưu ý một số điều sau để giữ an toàn tuyệt đối cho bé:

  • Phòng tắm có đầy đủ ánh sáng, sạch sẽ và nhiệt độ phòng khoảng 29 – 30℃ để bé không bị lạnh.
  • Luôn kiểm tra nhiệt độ nước trước khi tắm bé để tránh tình trạng nước quá nóng làm tổn thương da của bé. Nhiệt độ nước tắm cho trẻ sơ sinh ở khoảng 36-37° C hoặc 100° F. Dùng khuỷu tay hoặc cổ tay để kiểm tra nhiệt độ nước tắm. Nước sẽ có cảm giác ấm chứ không nóng. Nếu chưa quen, mẹ có thể dùng nhiệt kế để xem nước tắm cho trẻ sơ sinh đang bao nhiêu độ.
  • Không bao giờ được để bé một mình trong bồn tắm và luôn giữ sự chú ý của mình đến bé khi đang tắm.
  • Không lạm dụng các chất làm sạch sẽ gây hại cho làn da mỏng manh của trẻ. Hãy dùng sữa tắm gội có độ pH dịu nhẹ để đảm bảo an toàn cho làn da của trẻ.
  • Không nên tắm cho bé khi bé mới ăn xong, mới ngủ dậy hoặc vừa bị sốt. Hãy chọn thời điểm thích hợp để tắm cho bé.
  • Người tắm cho bé nên vệ sinh tay sạch sẽ. Ngoài ra, hãy cắt móng tay gọn gàng và tháo trang sức ra để tránh làm trầy xước da bé.

3. Hướng dẫn cách tắm cho trẻ sơ sinh tại nhà

Ở nội dung tiếp theo, PamperMe sẽ giới thiệu đến ba mẹ 3 cách tắm cho trẻ sơ sinh phổ biến: tắm bẳng bọt biển, tắm thả và tắm từng phần. Ba mẹ có thể lựa chọn kiểu tắm phù hợp dựa vào điều kiện sức khỏe và sở thích của trẻ.

3.1. Cách tắm cho trẻ sơ sinh bằng bọt biển đơn giản

Tắm cho trẻ sơ sinh bằng bọt biển là một lựa chọn an toàn để vệ sinh cho bé trong những ngày đầu sau sinh khi rốn chưa rụng. Ba mẹ thực hiện theo hướng dẫn tắm cho trẻ sơ sinh bằng bọt biển như sau:

Tắm bằng bọt biển cho trẻ chưa rụng rốn

Ba mẹ nên thực hiện theo hướng dẫn tắm
cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn bằng bọt biển

  • Bước 1: Ba mẹ hãy đặt em bé trên đệm tắm hoặc khăn lót.
  • Bước 2: Dùng khăn xô hoặc bông gòn thấm nước để lau từng bên mắt, bắt đầu từ sống mũi sau đó lau dần đến khóe mắt.
  • Bước 3: Rửa phần còn lại của khuôn mặt của em bé bằng khăn mềm ẩm không có xà phòng.
  • Bước 4: Lau sạch các nếp gấp bên ngoài của tai bằng khăn mềm. Tuyệt đối không nhét tăm bông vào ống tai của trẻ vì nguy cơ làm hỏng vành tai.
  • Bước 5: Nhỏ thêm một vài giọt sữa tắm dành cho trẻ sơ sinh vào nước rồi dùng bọt biển thấm và vắt. Nhẹ nhàng tắm từ trên xuống dưới cho trẻ.
  • Bước 6: Dùng khăn xô thấm nước sạch để lau lại cho trẻ. Đảm bảo tránh làm ướt dây rốn.
  • Bước 7: Sau khi làm sạch cơ thể ba mẹ có thể quấn khăn ấm phần thân cho trẻ trước khi gội đầu.
  • Bước 8: Đặt cánh tay của cha mẹ dưới lưng trẻ, cổ tay và bàn tay của cha mẹ đỡ cổ trẻ. Gội đầu trẻ bằng dầu gội trên khăn ẩm. Dùng nước để làm sạch dầu gội, lưu ý không để nước chảy vào mặt bé. 
  • Bước 9: Quấn em bé trong khăn và bế lên giường hoặc thảm thay đồ.
  • Bước 10: Lau khô người bé.
  • Bước 11: Đeo tã và mặc quần áo cho trẻ.

3.2. Hướng dẫn tắm thả cho trẻ tại nhà đúng cách

Tắm thả là cách tắm khá phổ biến, ba mẹ sẽ đặt bé trực tiếp vào bồn nước ấm. Cách tắm này sẽ giúp bé cực kỳ thư giãn khi toàn bộ cơ thể của bé được tiếp xúc với nước, giúp bé dễ dàng vận động tay chân hơn.

Với phương pháp tắm thả, ba mẹ thực hiện theo các bước sau:

  • Bước 1: Chuẩn bị chậu tắm có kích thước phù hợp với bé, đặt ở nơi bằng phẳng. Sau đó, đổ nước ấm vào chậu tắm với mức nước không quá 7cm. Đồng thời, kiểm tra nhiệt độ nước tắm cho trẻ.
  • Bước 2: Nhẹ nhàng bế bé và đặt vào chậu tắm. Một tay nâng giữ phần đầu và cổ, tay kia đỡ phần thân dưới của bé.
  • Bước 3: Dùng khăn mềm nhúng nước ấm và nhẹ nhàng lau sạch mí mắt của bé, lau từ góc trong của mắt về phía tai. Sau đó, rửa sạch mặt cho bé bằng nước.
  • Bước 4: Làm ướt đầu của trẻ sơ sinh bằng nước. Sau đó, cho một ít dầu gội lên khăn. Nhẹ nhàng dùng khăn xoa lên đầu từ trước ra sau. Lưu ý không để xà phòng dính vào mắt trẻ. Sử dụng nước ấm mới để rửa sạch đầu và nhẹ nhàng lau khô bằng khăn.
  • Bước 5: Tiếp đến, ba mẹ tiến hành làm sạch các bộ phận khác trên cơ thể của bé sơ sinh. Tạo bọt xà phòng trên khăn hoặc bằng tay và bắt đầu vệ sinh từ mặt, cổ đến cánh tay và lòng bàn tay. Sau đó tắm phần ngực, bụng, lưng. Cuối cùng là tắm hai bên đùi, mông và bàn chân của bé. Lưu ý, không được bỏ qua phần hõm nách, các nếp gấp cổ tay, chân vì đây chính là nơi tích tụ nhiều vi khuẩn nhất.
  • Bước 6: Vệ sinh vùng kín và phần hậu môn cho bé.
  • Bước 7: Rửa sạch xà phòng trên người bé và lau khô bằng khăn.
  • Bước 8: Dùng tăm bông và nước muối sinh lý để vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh.
  • Bước 9: Cho bé quấn tã và mặc quần áo để giữ ấm.
hướng dẫn các bước tắm thả cho trẻ sơ sinh

Quy trình các bước hướng dẫn tắm thả cho trẻ sơ sinh tại nhà

3.3. Cách tắm từng phần cho trẻ sơ sinh an toàn

Giống như tên gọi, ba mẹ sẽ sử dụng khăn ấm để vệ sinh từng phần cho bé, trái ngược với phương pháp tắm thả bé vào bồn (chậu). Cách tắm này sẽ phù hợp với các bé mới chào đời hoặc khi thời tiết quá lạnh, trẻ đang bị ốm.

Ba mẹ làm theo hướng dẫn cách tắm cho trẻ sơ sinh từng phần như sau:

  • Bước 1: Đặt bé nằm trên thảm lót hoặc bế trên tay.
  • Bước 2: Nhúng khăn vào nước và lau người bé theo thứ tự: vệ sinh mắt, mũi, tai, mặt. Tiếp đến là cổ, hõm nách, lòng bàn tay, ngực, bụng, lưng. Cuối cùng là lau sạch vùng đùi, mông và bàn chân.
  • Bước 3: Dùng khăn mềm lau hậu môn và vùng kín của trẻ. Lưu ý tránh làm bẩn lên rốn để không bị nhiễm trùng. 
  • Bước 4: Tiếp theo, mẹ hãy sử dụng một ít dầu gội dành riêng cho trẻ sơ sinh và xoa nhẹ lên phần da đầu của bé. Hãy thực hiện một cách thật nhẹ nhàng rồi dùng khăn ướt để lau sạch đầu. Cuối cùng, ngả đầu bé ra sau rồi dùng nước ấm rửa sạch bọt trên đầu. 
  • Bước 5: Lau khô người rồi quấn tã và mặc quần áo sạch cho trẻ
hướng dẫn tắm từng phần cho trẻ sơ sinh

Bé sẽ cảm thấy thật thoải mái khi được tắm từng phần đúng cách

4. Cách chăm sóc trẻ sau khi tắm

Sau khi tắm xong, bé cần được giữ ấm cơ thể, tránh bị cảm lạnh và giúp bé cảm thấy thoải mái. Tiếp đó, ba mẹ mới bắt đầu các bước vệ sinh từng bộ phận khác. Các bước chăm sóc bé sau khi tắm nên được thực hiện như sau:

  • Dùng khăn tắm mềm mại lau khô người bé cẩn thận, đặc biệt là các nếp gấp trên da như bẹn, nách, cổ và sau tai. Chú ý lau khô kẽ tay, kẽ chân và rốn bé.
  • Mặc quần áo cho bé sạch, chất liệu thoáng khí, thấm hút mồ hôi tốt và mặc tã cho bé. Đội mũ và mang bao tay, bao chân cho bé.
  • Lau lại vùng mắt cho bé theo hướng từ khóe mắt đến đuôi mắt bằng bông gạc  và nước muối sinh lý.
  • Dùng tăm bông lau khô vành tai bé, lưu ý không lau phía bên trong tai.
  • Vệ sinh vùng xung quanh cuống rốn cho khô ráo.
  • Nếu da bé bị khô, hãy bôi một lớp kem dưỡng ẩm cho bé dễ chịu hơn, tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn loại kem phù hợp và an toàn.

5. Lợi ích của việc tắm cho trẻ sơ sinh

Việc tắm cho trẻ sơ sinh đúng cách ngoài giúp làm sạch cơ thể và giúp trẻ cảm thấy thoải mái thì cong mang nhiều lợi ích khác như:

  • Giúp bé ngủ ngon hơn: Sau khi tắm rửa sạch sẽ, bé thường rất dễ đi vào giấc ngủ và còn ngủ ngon và sâu giấc hơn. Việc tắm rửa sạch sẽ cho trẻ sẽ giúp trẻ cảm thấy thoải mái, thư giãn từ đó giúp trẻ ngủ ngon.
  • Giúp kích thích các gian quan của trẻ: Trẻ sơ sinh dành phần lớn thời gian để ăn và ngủ nên khi được tiếp xúc với nước trong lúc tắm sẽ khiến trẻ vô cùng hứng thú. Việc tắm trẻ với nước có tác dụng kích thích các giác quan của trẻ như cảm nhận chất lỏng, cảm nhận nhiệt độ, được nhìn thấy nước, nhìn những đồ vật trong nước…. 
  • Tạo sự gần gũi với trẻ: Lúc tắm cho bé là khoảng thời gian quan trọng để tạo sự gần gũi với trẻ. Đây chính là hoạt động giúp trẻ nhận biết về tình cảm qua những cử chỉ, ánh mắt và lời nói, tạo nên sự gắn kết giữa ba mẹ và bé. Hãy trò chuyện và vui đùa cùng con khi tắm đế gắn bó tình cảm và phát triển vốn từ vựng sau này cho trẻ khi tập nói.

Tắm cho bé thường xuyên sẽ giúp bé cảm thấy thoải mái hơn

6. Những câu hỏi thường gặp khi tắm cho trẻ sơ sinh

6.1. Trẻ sơ sinh có nên tắm hàng ngày không?

Trẻ sơ sinh không cần tắm hàng ngày. Da bé còn rất mỏng manh và nhạy cảm, tắm quá thường xuyên khiến da bé dễ bị khô và kích ứng. 

6.2. Trẻ sơ sinh tắm mấy lần 1 tuần?

Theo khuyến cáo của các chuyên gia, tần suất tắm phù hợp cho trẻ sơ sinh là 2 – 3 lần mỗi tuần. Mỗi lần tắm từ 5 đến 10 phút và tắm nước ấm cho bé.

6.3. Sau khi ngủ dậy bao lâu thì tắm cho bé?

Thời gian tốt nhất để tắm cho bé sau khi ngủ dậy là khoảng 30 – 45 phút. Lý do là vì sau khi ngủ dậy, cơ thể bé vẫn còn đang trong trạng thái ấm áp, nếu tắm ngay, bé dễ bị cảm lạnh. Ngoài ra, bé cũng cần có thời gian để thức dậy hoàn toàn và tỉnh táo trước khi tắm. Tắm khi bé đang ngủ lơ mơ hoặc quấy khóc có thể khiến bé sợ hãi và khó chịu.

6.4. Nhiệt độ nước tắm cho trẻ sơ sinh?

Nhiệt độ nước tắm lý tưởng cho trẻ sơ sinh là khoảng 37 – 38 độ, tương đương với nhiệt độ cơ thể bé. Ba mẹ nên dùng nhiệt kế đo độ để đảm bảo nước tắm đủ ấm hoặc không quá nóng có thể ảnh hưởng đến làn da nhạy cảm của bé.

6.5. Trời lạnh có nên tắm cho trẻ sơ sinh không?

Trời lạnh vẫn nên tắm cho trẻ sơ sinh. Da bé rất dễ bị bẩn do quá trình trao đổi chất diễn ra thường xuyên. Vậy nên nếu không tắm vào ngày lạnh sẽ dễ bị hăm, rôm sảy.

Vào mùa lạnh, ba mẹ nên tắm cho bé vào lúc trời ấm áp thường là từ 9h – 11h hoặc 13h-15h. Nếu nhiệt độ xuống quá thấp hoặc bé đang bệnh, ba mẹ có thể lau người cho bé bằng khăn ấm thay vì tắm.

6.6. Có nên gội đầu cho trẻ sơ sinh?

Nếu bé nhà bạn đã có tóc thì việc gội đầu cho trẻ là điều cần thiết. Ba mẹ nên nhẹ nhàng xoa một giọt dầu gội dịu nhẹ lên da dầu của bé. Sau đó rửa sạch bằng một cốc nước hoặc khăn ẩm. Lưu ý nên dùng một tay che chán để tránh bọt xà phòng chảy vào mắt bé.

Trên đây là hướng dẫn cách tắm cho trẻ sơ sinh an toàn tại nhà. Hy vọng bài viết đã cung cấp đầy đủ các thông tin hữu ích cho ba mẹ trong quá trình vệ sinh cho bé. Ngoài ra, để giúp bé khỏe mạnh và phát triển, phụ huynh nên trang bị thêm cẩm nang chăm sóc trẻ sơ sinh toàn diện.

5/5 - (5 đánh giá)
Bài viết liên quan

Nhận tư vấn

Leave this field blank
PamperMe Vành Đai Trong
PamperMe Vành Đai Trong
Điều gì làm PamperMe đặc biệt